Paznokcie są jak sygnalizator, z którego możemy odczytać wiele informacji. Zdrowe są gładkie i lekko zaróżowione, a każde odstępstwo od normy może być symptomem np. choroby, złej diety. Co oznaczają zmiany na paznokciach? Jak je odczytywać?

Mało osób wie, że wygląd paznokci może dostarczyć wielu informacji na temat ogólnej kondycji organizmu. Jeśli niepokoi nas to, jaki kształt lub kolor mają nasze paznokcie, warto zainteresować się tym bliżej. Są jak lustro, w którym odbija się każda niekorzystna zmiana w naszym organizmie – choroby, niedobory składników odżywczych, błędy w pielęgnacji. Zanim jednak wpadniesz w panikę, sprawdź, co chcą Ci powiedzieć Twoje paznokcie – nie zawsze zmiany na paznokciach są oznaką poważnych problemów.

ZMIANY NA PAZNOKCIACH – kształt

To my nadajemy kształt naszym paznokciom, skracając je i piłując. Zdarza się jednak, że nie możemy zapanować nad tym, jaką formę przybiera płytka. Niekontrolowane wyginanie i wywijanie się paznokci może wróżyć kłopoty, zwłaszcza gdy towarzyszy mu zmiana koloru. Kiedy zacząć się martwić?

• Paznokcie łyżeczkowate – wklęsłe pośrodku i wywinięte na brzegach (jak łyżeczka). Mogą występować u dzieci, których paznokcie są jeszcze słabe. Z wiekiem ich kształt się normuje. Jeśli jednak dorosła osoba ma paznokcie w kształcie łyżeczki, powinna skontrolować poziom żelaza we krwi. Często są one sygnałem anemii albo niekorzystnych zmian hormonalnych.
• Paznokcie zegarkowe – okrągłe i wyraźnie wypukłe (jak szkiełko zegarka). Taki przerost i rozszerzenie końcówki palca może być oznaką poważnych problemów np. wrodzonych wad serca, przewlekłych chorób płuc, zaburzeń układu pokarmowego lub marskości wątroby. Osoby z paznokciami zegarkowymi powinny jak najszybciej skontrolować swoje zdrowie.
• Paznokcie rurkowate – zgrubiałe, z mocno wywiniętymi do dołu brzegami (jak rulonik). Pod paznokciem, który z przodu zaczyna przypominać na wpół zwinięty rulonik, z reguły gromadzi się masa rogowa, przez co jeszcze bardziej grubieje. Tego rodzaju zmiana na paznokciach może być wynikiem dziedzicznej choroby objawiającej się nadmiernym rogowaceniem skóry.
• Paznokcie szponiaste – zgrubione, wydłużone i wywinięte do góry na końcówkach (jak szpony). Często takim zmianom kształtu paznokci towarzyszy pożółknięcie i poszarzenie płytki. Są trzy różne powody, dla których paznokcie tak wyglądają: albo źle dobrane obuwie, które powoduje trwały ucisk, albo zaburzenia krążenia, albo urazy mechaniczne.

ZMIANY NA PAZNOKCIACH – powierzchnia

Podobne informacje kryją się również w strukturze paznokci. Jeśli z reguły gładka i śliska powierzchnia paznokcia zmienia się, może zwiastować coś niedobrego.

• Podłużne rowki na paznokciach – są odpowiednikiem zmarszczek na skórze, więc mogą po prostu oznaczać starzenie się. Najczęściej spotyka się je u osób starszych, ale pojawiają się także u niektórych trzydziestolatków. Oznaczają zaburzenia przewodu pokarmowego lub osteoporozę, ale mogą też mieć podłoże genetyczne. Czasami są wynikiem zbyt agresywnego manicure np. metalowymi cążkami.
• Poprzeczne brudy na paznokciach – miewają kształt półksiężyców i zazwyczaj lokalizują się na wszystkich paznokciach, a nie tylko pojedynczym. Jeśli je zauważamy, powinniśmy udać się do lekarza, bo bardzo często oznaczają dolegliwości neurologiczne, łuszczycę lub egzemę. Są też efektem niedożywienia albo zapalenia płuc. Pojawiają się u osób poddanych chemioterapii.

ZMIANY NA PAZNOKCIACH – przebarwienia

Zdecydowanie najczęściej odnotowywane zmiany na paznokciach to przebarwienia. Plamki, których dotychczas nie było, a także zmiana kolorów są najszybciej zauważanymi problemami. Mimo tego niewiele osób wie, co oznaczają poszczególne zmiany.

• Białe przebarwienia – na całej płytce lub w formie pojedynczych punktów. W pierwszym przypadku oznacza bielactwo paznokcia, czyli jaśnienie płytki w całości. To może być oznaka łuszczycy, niedoboru wapnia lub białka, niewydolności serca, a nawet nowotworu. Natomiast w drugim przypadku mówimy o bielactwie punktowym, które jest efektem drobnych urazów paznokcia.
• Żółte przebarwienia – najczęściej są efektem częstego malowania paznokci czerwonym lakierem bez użycia bazy: barwnik wnika w płytkę. Czasami zażółcenia pojawiają się jednak w rezultacie przyjmowania niektórych leków, żółtaczki, łuszczycy lub grzybicy. Gdy żółte przebarwienia zlokalizowane są tylko na palcu wskazującym i środkowym, to przypadłość osób palących.
• Czarne przebarwienia – najbardziej widoczne, ale nie zwiastujące zbyt wielu problemów. Najczęściej oznaczają podpaznokciowy krwiak i są efektem urazu. Znikają wraz ze wzrostem paznokcia. Jeśli tak się nie dzieje, trzeba tę zmianę skontrolować, bo może okazać się czerniakiem. Ciemne zabarwienie paznokci czasami pojawia się także ze względu na niektóre leki lub środki chemiczne.
• Brązowe przebarwienia – mogą zwiastować bardzo wiele różnych problemów, dlatego nie są jednoznacznym symptomem. Zdarza się, że są wynikiem przypadkowego zafarbowania henną. Mogą też być efektem stosowania leków zewnętrznych np. z nadmanganianem potasu. Ale równie często występują u osób palących, niedożywionych lub cierpiących na problemy z tarczycą.
• Zielone przebarwienia – zielone paznokcie, o ile nie nadaliśmy im tego odcienia lakierem, pojawiają się w efekcie zakażenia bakteryjnego. Najczęściej dochodzi do niego podczas skaleczenia w trakcie robienia manicure albo podczas moczenia rąk w wodzie z detergentami. Czasami zielone przebarwienia oznaczają także grzybicę paznokci.
• Szaroniebieskie przebarwienia – najłatwiej poznać po nich, że doszło do zatrucia np. srebrem. Taki odcień może pojawiać się też u osób, które zażywają leki przeciwmalaryczne, mających zaburzenia w krążeniu obwodowym albo nieprawidłowości w metabolizmie miedzi. Oznaczają choroby typu srebrzyca, choroba Raynauda lub choroba Wilsona.